Όσο πιο μακριά από το σπίτι

Το “Όσο πιο μακριά από το σπίτι” κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2020 από τις Εκδόσεις Στερέωμα. Το βιβλίο βρέθηκε στη βραχεία λίστα των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων 2021, στη βραχεία λίστα των Βραβείων Αναγνώστη 2021, καθώς επίσης και στη βραχεία λίστα των βραβείων Public Book Awards 2021.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

“Πόσο μακριά από το σπίτι μπορεί να πάει κανείς; Κι εκεί που θα βρεθεί, με μόνη αποσκευή μία παρόρμηση φυγής, τι θα τον περιμένει; Ένας τόπος απελευθέρωσης; Ένα περιβάλλον που εξάπτει τις επιθυμίες του; Ένας περίγυρος που δαμάζει τα πάθη του; Ένας χώρος-σύμβολο της εσωτερικής του απομόνωσης; Ένας ανοίκειος ου-τόπος που δοκιμάζει τις αντοχές του;

Ο Γιώργος Παυλόπουλος δεν μας μιλάει εδώ για το ταξίδι, για τα τοπία που διατρέχει αυτός που φεύγει, για την ίδια την ανάγκη της φυγής. Διαλέγει να μιλήσει για τα ξενοδοχεία, τις ετεροτοπίες του προσωρινού. Κάθε του διήγημα είναι μια περιήγηση σ’ ένα αινιγματικό κτίσμα, που επιβάλλει στον ταξιδιώτη τους δικούς του όρους. Όμως τι είναι τα ξενοδοχεία αυτά; Αντανακλάσεις ονείρων; Ψυχικά τοπία; Ανεξιχνίαστα θραύσματα αναμνήσεων; Με επιρροές από τις Αόρατες πόλεις του Καλβίνο ή τα τοπία του Μίλοραντ Πάβιτς, ο συγγραφέας μάς εισάγει σε έναν παράλληλο κόσμο ψυχολογικής αναδίφησης και σιωπηλής, ανησυχητικής ομορφιάς.”

Έγραψαν για το βιβλίο

Τα πάντα στα διηγήματα του Παυλόπουλου είναι λειτουργικά και βαλμένα στη σωστή τους θέση: η σκόπιμη αοριστία του χρόνου και του χώρου, τα ξενικά ονόματα των πρωταγωνιστών, η ισχυρή αίσθηση του απροσδόκητου και του αναπάντεχου, οι αντικρυστοί καθρέφτες και οι μπάμπουσκες, και η γοητεία (για να το διατυπώσω με φορμαλιστική ορολογία) της ανοικείωσης, σε ένα διαρκές παιγνίδι με την ικανότητα της λογοτεχνίας να διαγράφει ατέρμονους κύκλους γύρω από τον φανταστικό εαυτό της (να σκεφτούμε συμπληρωματικά τον Μπόρχες;) καθώς και τις απειράριθμες επινοήσεις και επαναεπινοήσεις του. Ένα παιχνίδι το οποίο, παρά το έντονο διανοητικό του στοιχείο, δεν καταλήγει ποτέ στη φλυαρία, στον εγκεφαλισμό και την επίδειξη και υπηρετεί εκείνο που πρωτίστως οφείλει να επιδιώκει κάθε λογοτεχνικό παιχνίδι: την παραγωγή εικόνων που μολονότι δεν είναι σε καμία περίπτωση εμπειρικές και πηγαίες, διαθέτουν εν κατακλείδι κάτι σαν φυσική πειθώ -μια ξεχωριστή δύναμη να διεισδύσουν στο ασυνείδητο και φωτίζουν (αν μπορώ να το πω έτσι) απελευθερωτικά τη σκοτεινιά του.

Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Το Βήμα, 05.07.2020

Ο Γιώργος Παυλόπουλος γράφει τριάντα έξι ιστορίες ξενοδοχείων που έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: δεν αποτυπώνουν τη γοητεία του ταξιδιού, κάθε άλλο. Περιγράφουν τα ίδια τα ξενοδοχεία ως περσόνες ιστοριών, ως οικήματα, ως προσδοκίες και ως διαψεύσεις, ως αντανακλάσεις της ψυχής. Αλλά με τρόπο που δεν αποκλείει την πεζότητα, το γκροτέσκο, διανθισμένο με υποδόριο χιούμορ για ό,τι αυτά εκπροσωπούν και για το είδος των ανθρώπων που φιλοξενούν. Μέσα από τριάντα έξι διηγήσεις ξενοδοχείων ο συγγραφέας κάνει μια ψυχωφελή περιήγηση στα ανθρώπινα, κάνει το αντίθετο δηλαδή από τον τουρίστα-καταναλωτή που θα έκανε άψυχες περιηγήσεις σε τριάντα έξι τόπους χωρίς ανθρώπους.

Μανώλης Πιμπλής, Η Εποχή, 06.07.2020

Πλήθος, λοιπόν, ζητημάτων ανακύπτουν από τα διηγήματα της συλλογής, άλλοτε με δυνατή φωνή και άλλοτε σιγηλά, συνθέτοντας επιτυχημένα μία συνολική απαισιόδοξη ανάγνωση της σύγχρονης πραγματικότητας, τι την ορίζει και τι την κινεί. Μία ανάγνωση η οποία αναδεικνύεται από την πρωτοτυπία της θεματολογίας αλλά και της τεχνικής που ακολουθείται στη συγκρότηση των διηγημάτων, από τη στενή ακόμη συνάφειά τους, καθώς έχουν φτιαχτεί ακριβώς από τα ίδια απόκοσμα υλικά, για να μιλήσουν για τα εγκόσμια, αλλά και από τον στιβαρό και απέριττο λόγο, που υπηρετεί συστηματικά την ουσία των αφηγούμενων και περιγραφόμενων.

Λαμπρινή Γλερίδου, Literature, 15.07.2020

Ο Γιώργος Παυλόπουλος, σε ρόλο επινοητή αρχικά, παρατηρητή και καταγραφέα κατόπιν, σκηνοθετεί τις ιστορίες του στήνοντας τα σκηνικά σε χώρους πολύ απομακρυσμένους από τη λογική πρόσληψη. Το πρώτο ξάφνιασμα έρχεται με τις ονομασίες των ξενοδοχείων, που τα καθιστούν πρωταγωνιστές υπονοώντας από μόνες τους μια ιστορία πίσω από την ιστορία, τον αρχικό πυρήνα που αντέχει μέσα στον χρόνο για να εγκιβωτίζει μέσα του τις περιστασιακές παρουσίες των πελατών. Στο επινοημένο συγγραφικά σύμπαν του Παυλόπουλου συνυπάρχουν τα πιο παράξενα υλικά κατασκευής που δομούν τα πιο απίθανα κτήρια, ταυτόχρονα επικοινωνούν μέσα από τις σελίδες οι πιο απίστευτοι θαμώνες/πελάτες των πιο παράδοξων απαιτήσεων ή των πιο απλών αναγκών – πώς βολεύεται, για παράδειγμα,  κάποιος σε ένα ξενοδοχείο-σπιρτόκουτο;

Διώνη Δημητριάδου, Fractal, 28.07.2020

Πίσω από την ποιητική του Γιώργου Παυλόπουλου βρίσκεται ένας βαθύς υπαρξιακός στοχασμός. Η αφήγησή του ψύχραιμη, αφορά τον παραλογισμό της καθημερινής ζωής, της τρέλας που επικυριαρχεί κάθε λογικής και συνεννόησης. (…) Στις 163 σελίδες των διηγημάτων του καταγράφεται μια λογοτεχνική ωριμότητα με ισχυρές προοπτικές, μια συγγραφή που πολύ άνετα μπορεί να εκπροσωπήσει τα ελληνικά γράμματα του 21ου αιώνα στο διεθνές λογοτεχνικό στερέωμα άξια και ανταγωνιστικά.

Μάκης Ανδρονόπουλος, SLpress.gr, 04.05.2021